Prof. dr. Hedwig Boudrez is psycholoog, gedragstherapeut, hypnotherapeut én praktiserend tabakoloog. Vanaf 1995 tot aan zijn emeritaat in 2016 leidde hij de antirookconsultaties in het UZ Gent. Vanuit deze functie bouwde hij een uitgebreide expertise op als tabakoloog, zowel in de begeleiding van individuen als van groepen. Hij vertelt ons wat een tabakoloog kan betekenen voor mensen die willen stoppen met roken.

Beste prof. Boudrez, wat doet een tabakoloog in de praktijk?

Een tabakoloog begeleidt je op een deskundige manier in het rookstopproces, rekening houdend met jouw specifieke situatie en mogelijkheden. Wat is jouw motivatie? Heb je al een stoppoging achter de rug? Wat ging toen goed? Wat ging minder goed? Samen werken we aan een rookstopplan op maat en krijg je begeleiding. Ook na herval ben je welkom. Stoppen met roken is immers een proces van vallen en opstaan.

Is een tabakoloog dan een psycholoog?
De meeste tabakologen zijn inderdaad psychologen, zoals ik. Maar ook andere zorgverleners kunnen een bijkomende opleiding volgen om mensen te helpen stoppen met roken, denk aan artsen, apothekers, tandartsen, kinesisten … Tabakologen geven niet alleen psychologische ondersteuning, ze kennen alle mogelijke hulpmiddelen en geneesmiddelen om je bij te staan in het stoppen met roken en zullen die ook aanraden indien nodig.

Hoeveel sessies heeft een roker gemiddeld nodig bij een tabakoloog?
Dat hangt af van persoon tot persoon. De mutualiteit betaalt per jaar 4 uur aan consultatie bij een erkende tabakoloog terug. De eerste sessie duurt ongeveer drie kwartier tot 1 uur, latere sessies kunnen een halfuur of soms zelfs maar een kwartier duren.

Gaat het om individuele begeleiding of in groep?
Beide zijn mogelijk. Vaak organiseren gemeenten of bedrijven groepssessies. Soms is dat voor de roker een eerste kennismaking met een tabakoloog en volgt die persoon daarna enkele individuele sessies. Maar het omgekeerde kan zeker ook, dat iemand eerst individueel bij een tabakoloog te rade gaat en zich dan aansluit bij een groep. De keuze is vrij.

Hoe lang duurt het voor je de voordelen ondervindt van stoppen met roken?
Al na 20 minuten! De bloeddruk en de bloedsomloop in de handen en voeten verbeteren snel. Na 8 uur wordt de zuurstofvoorziening in het bloed weer normaal. Na 24 uur beginnen de longen zich te reinigen – je kan wat meer gaan hoesten de eerste weken, dat is normaal en zelfs gezond. 48 uur na de laatste sigaret zullen je reuk en de smaak verbeteren. En ga zo maar door…

Veel mensen hebben wat ‘schrik’ voor extra kilo’s bij het stoppen met roken. Is gewichtstoename onvermijdelijk?
Vaak brengt rookstop inderdaad enkele extra kilo’s met zich mee. Dat heeft verschillende oorzaken. Een verhoogde eetlust is een ontwenningsverschijnsel door de verminderde inname van nicotine. Ook zal je metabolisme weer normaal functioneren en dus wat vertragen. Gemiddeld komt iemand die stopt met roken, na een jaar 4,7 kg bij. Nicotinevervangers (zoals nicotinepleisters of nicotinekauwgom) kunnen helpen om gewichtstoename te beperken.

Welke tips kan u nog geven aan onze lezers die willen stoppen met roken?
Wie wil stoppen met roken kan zich best voornemen om gezonde leefgewoontes aan te nemen. Door regelmatig te bewegen en gezond te eten zal de gewichtstoename beperkt blijven. Vraag raad aan je arts, je apotheker of een tabakoloog. Zij kunnen je met het juiste advies op weg zetten naar een rookvrij leven.

Niet alleen gezonder, maar ook gelukkiger als je stopt met roken
Prof. Boudrez: De schade die roken veroorzaakt aan onze gezondheid is heel groot. De cijfers zijn duidelijk: wie zijn hele leven rookt, heeft 50% kans om vroegtijdig te sterven aan een ziekte die het gevolg is van roken. Ook passief roken (of onvrijwillig meeroken) leidt tot enorme gezondheidsschade.

Minder bekend is dat roken ook ongezond is voor onze mentale gezondheid. Hoewel rokers geloven dat een sigaret goed is tegen stress, merken we op dat ze – vaak tegen hun verwachting in – na een tijd gestopt te zijn, minder last hebben van stress, minder piekeren of zich zorgen maken, dat hun zelfvertrouwen stijgt… De kans op depressie daalt en men wordt in het algemeen gelukkiger. Ook het concentratievermogen gaat erop vooruit: we zien zelfs een lichte stijging in de resultaten van intelligentietesten bij mensen die langere tijd gestopt zijn met roken.

Je hebt overigens ook rokers die aangeven dat ze zijn beginnen roken omdat het een gevoel van vrijheid gaf, maar na een tijd moeten vaststellen dat ze er slaaf van zijn geworden. Het is dan ook een verslaving. Velen willen ook stoppen om terug een stuk vrijheid te winnen.

Als je stopt met roken, word je in het algemeen dus ook mentaal gezonder en gelukkiger.

En hoe stelt Erik het?
Ik ben gestopt met roken! Vorig jaar kondigde ik aan dat ik op 27 december zou stoppen met roken en tot nu toe (maart 2021) is het mij gelukt! Ik heb 37 jaar gerookt, maar het valt beter mee dan verwacht. Als ik je een tip mag geven: leg je stopdatum lang op voorhand vast. Zo raak je al met het idee verzoend. En nog een tip: gooi al je sigaretten weg, zodat je niet in de verleiding komt. Ik gebruik nicotinepleisters en af en toe – als ik het moeilijk heb – nicotinekauwgom.

Mijn apotheker zei: “Het gaat je lukken. Het is zelfs mij gelukt.” Dat vond ik sympathiek. Hij zei dat ik de pleister moest verwijderen als ik naar bed ging, omdat ik anders slecht zou slapen. Dat klopt. Ik ben het een aantal keer vergeten en dat was funest voor mijn nachtrust.

Ik mis het roken wel, maar ik hou vol. En ik ben niet alleen! Lezeres Linda D. doet met mij mee. Zij is op 13 januari gestopt en we moedigen elkaar geregeld aan. Zin om je aan te sluiten bij de club? Stuur me dan een mailtje: erik.beerten@apb.be. In het zomernummer ben ik er terug. Hopelijk nog altijd rookvrij!